Herdenking Kristalnacht

Herdenking Rijkskristalnacht 9-10 november 1938

Onder het zwijgen, kan de haat groeien
Herdenking Rijkskristalnacht 9-10 november 1938

Als ergens in Europa in het begin van de Twintigste Eeuw Joden zich thuis voelden, dan was het wel in Duitsland. Ofschoon ook hier antisemitisme niet afwezig was, werden Joden beschouwd als normale burgers en kregen zij de kans om zich in alle sectoren te manifesteren. Dat veranderde toen Hitlers partij actief werd en vooral, nadat in 1933 de Nazi’s de macht hadden overgenomen.
Een stortvloed aan anti-Joodse maatregelen kwam over de Duitse samenleving. En vooral slaagden de Nazi’s er in effectief haat te zaaien tegen de Joden. Onder leiding van propagandaminister Jozef Goebbels kregen Joden de schuld van al het onheil, dat Duitsland had getroffen: het verlies van de Eerste Wereldoorlog, de economische crisis, de onveiligheid op straat, de werkeloosheid, de armoede, het gebrek aan woningen, …

De Poolse Jood Herchel Grynszpan vermoordde, uit woede over de deportatie van zijn familie, in Parijs een Duitse ambassademedewerker. Dat was voor Goebbels een geschenk uit de hemel. In overleg met Hitler wist hij met succes de schuld voor de moord te schuiven op de schouders van ALLE Joden.
De minister hield vurige haat-toespraken en hij gaf zijn paramilitaire organisatie, de SA, opdracht om in heel Duitsland geweld te organiseren tegen de Joden en hun eigendommen. Ook verbood hij de politie om bij rellen in te grijpen en de brandweerkorpsen om branden te blussen. De actie vond plaats in de nacht van 9 op 10 november 1938.

In die nacht werden 1400 synagogen in brand gestoken en talloze Joodse winkels en woonhuizen vernield. Het gebroken glas van de etalages op straat gaf deze nacht haar naam. Er werden 400 Joden op straat vermoord en een veel groter aantal verwond. 30.000 Joodse mannen werden opgesloten in concentratiekampen, van wie er duizend daar de dood vonden. Na de geweldsexplosie kregen de Joden alle schuld ervan en werden zij verplicht de economische schade te vergoeden.
Honderdduizenden Joden realiseerden zich, dat zij niet meer konden leven in Duitsland en vluchtten, vaak illegaal, naar het buitenland.

 

Het is toch wat tegenwoordig. Ze gaan wel erg ver”!

 

Een groot aantal Duitse burgers, ook vrouwen en kinderen, nam met overtuiging deel aan het geweld en genoot ervan. Enkelen probeerden hun Joodse medeburgers te helpen. De grote meerderheid echter keek vanachter hun ramen beschaamd toe en deed niets. Zij spraken er achteraf wel schande van. Ook door de Christelijke Kerken werd gezwegen. Sommige priesters en dominees steunden zelfs openlijk het geweld: het waren immers de Joden, die Jezus hadden vermoord en die tot Pilatus hadden geschreeuwd: ‘Zijn bloed kome over ons en over onze kinderen’.

De Kristalnacht was het begin van het drama, dat wij nu kennen als de Holocaust of de Shoah. Zes miljoen Joden werden vermoord.
Hun ‘misdaad’ was, dat zij waren geboren in het bed van een Joodse moeder.

Laten wij ons realiseren, dat dit alles in gang werd gezet door haat zaaien tegen een minderheid. En het kon gebeuren, omdat de meerderheid van de bevolking zweeg.

Herman van Rens